le frazioni continue - unige.itweb.inge.unige.it/sma/2003/cnfrs.pdf · 2010. 1. 12. · le frazioni...
TRANSCRIPT
![Page 1: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/1.jpg)
1
72
�
�
�
�
�
�
Le Frazioni Continue
5-7 Giugno 2003
O.Caligaris
![Page 2: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/2.jpg)
2
72
�
�
�
�
�
�
I Eulero (1707-1783)
I Lambert (1728-1777)
I Lagrange (1736-1813)
Prima di Eulero
I Aryabhata , attorno al 550 risolve una equa-
zione diofantina lineare
I Bombelli , nel 1530 sviluppa in frazione conti-
nua√
13
I Pietro Cataldi ,(1548-1626) sviluppa in frazio-
ne continua√
18
![Page 3: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/3.jpg)
3
72
�
�
�
�
�
�
Inoltre
I Wallis , (1616-1703)
I Lord Brouncker , (1620-1684) primo presi-
dente della Royal Society
I Christian Huygens , (1629-1695) usa le fra-
zioni continue per approssimare i rapporti tra
ingranaggi meccanici per un planetario
In tempi piu moderni,
Brezinski, Jacobi, Perron, Hermite, Gauss,
Cauchy, Stieltijes
![Page 4: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/4.jpg)
4
72
�
�
�
�
�
�
Recentemente
Applicazioni agli algoritmi di calcolo per cal-
colare una approssimazione razionale di un
numero reale
Teoria del caos.
![Page 5: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/5.jpg)
5
72
�
�
�
�
�
�
L’Algoritmo Euclideo (VII libro degi Elementi).
Supposto b < a,I Sottrarre b da a tante volte fino a che non si ottiene un
resto c < b.I Sottrarre c da b tante volte fino a che si ottiene un resto
minore di c
I Iterare il procedimento fino a che si ottiene 0 come ulti-mo resto
Il penultimo resto e il massimo comun di-
visore di a e di b e divide tutti i resti prece-
denti.
![Page 6: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/6.jpg)
6
72
�
�
�
�
�
�
Con il linguaggio algebrico moderno
a = bq1 + r1 0 ≤ r1 < b
b = r1q2 + r2 0 ≤ r2 < r1
r1 = r2q3 + r3 0 ≤ r3 < r2
r2 = r3q4 + r4 0 ≤ r4 < r3
· · · · · · · · · · · · · · · · · ·rn−1 = rnqn+1 0 ≤ rn
![Page 7: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/7.jpg)
7
72
�
�
�
�
�
�
a = bq1 + r1
b = r1q2 + r2
r1 = r2q3 + r3
r2 = r3q4
r2 = r3q4
r1 = (r3q4)q3 + r3 = r3(q4q3 + 1) = Q1r3
b = (r3Q1)q2 + r3q4 = r3(Q1q2 + q4) = Q2r3
a = (r3Q2)q1 + Q1r3 = r3(Q2q1 + Q1) = Q2r3
r3 divide a b r1 r2.
![Page 8: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/8.jpg)
8
72
�
�
�
�
�
�
Dati due numeri interi positivi
a e b
possiamo trovare q ed r tali che
a = bq + r , 0 ≤ r < b
![Page 9: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/9.jpg)
9
72
�
�
�
�
�
�
Rappresentazione
di
Numeri Interi e Razionali
1234 = 123 · 10 + 4
123 = 12 · 10 + 3
12 = 1 · 10 + 2
1 = 0 · 10 + 1
0 = 0 · 10 + 0
0 = 0 · 10 + 0
0 = 0 · 10 + 0
![Page 10: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/10.jpg)
10
72
�
�
�
�
�
�
Se
a ∈ R
chiamiamo E(a), parte intera di a il piu
grande intero minore di a.
E(a) = max{n ∈ N n ≤ a}
![Page 11: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/11.jpg)
11
72
�
�
�
�
�
�
E(0.1234) = 0
E(0.1234 · 10) = E(1.234) = 1
E
((0.1234 −
1
10
)· 100
)= E(2.34) = 2
E
((0.1234 −
1
10−
2
100
)· 1000
)= E(3.4) = 3
E
((0.1234 −
1
10−
2
100−
3
1000
)· 10000
)= E(4) = 4
E
((0.1234 −
1
10−
2
102−
3
103−
0
104
)· 105
)=
= E(0) = 0
E
((0.1234 −
1
10−
2
102−
3
103−
0
104−
0
105
)· 106
)=
= E(0) =
= 0
![Page 12: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/12.jpg)
12
72
�
�
�
�
�
�
0.1234 =1
10+
2
100+
3
1000+
4
10000
0.1234 =1
10+
2
100+
3
1000+
4
10000+
0
10000+
0
1000000
1
3= 0.3333 · · · = 0.3 =
=3
10+
3
100+
3
1000+
3
10000· · · =
+∞∑k=1
3
10k
![Page 13: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/13.jpg)
13
72
�
�
�
�
�
�
L’algoritmo di Euclide consente di sviluppare ogni ra-
zionalea
b∈ Q , a, b ∈ Z in frazione continua
finita
a = bq1 + r1
b = r1q2 + r2
r1 = r2q3 + r3
r2 = r3q4 + r4
· · · · · ·
![Page 14: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/14.jpg)
14
72
�
�
�
�
�
�
da cuia
b= q1 +
r1
b= q1 +
1
b
r1
b
r1
= q2 +r2
r1
= q2 +1r1
r2
r1
r2
= q3 +r3
r2
= q3 +1r2
r3
r2
r3
= q3 +r4
r3
= q4 +1r3
r4
· · · · · ·
![Page 15: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/15.jpg)
15
72
�
�
�
�
�
�
a
b= q1 +
1
r1+ 1
r2+ 1
r3+ 1
r4+· · ·
![Page 16: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/16.jpg)
16
72
�
�
�
�
�
�
Huygens us o lo sviluppo di 2946100
in frazione
continua per ottenere una approssimazione
razionale con numeratore e denominatore piu
piccoli.
Se ne servı nella costruzione degli ingranag-
gi di un planetario meccanico per simulare il
moto di Saturno in rapporto con quello della
Terra.
![Page 17: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/17.jpg)
17
72
�
�
�
�
�
�
Nel caso in questione si ha
a = bq1 + r1
b = r1q2 + r2
r1 = r2q3 + r3
r2 = r3q4 + r4
· · · · · ·
2946 = 100 · 29 + 46
100 = 46 · 2 + 8
46 = 8 · 5 + 6
8 = 6 · 1 + 2
6 = 2 · 3
![Page 18: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/18.jpg)
18
72
�
�
�
�
�
�
a
b= q1 +
r1
b= q1 +
1
b
r1
b
r1
= q2 +r2
r1
= q2 +1r1
r2
r1
r2
= q3 +r3
r2
= q3 +1r2
r3
r2
r3
= q3 +r4
r3
= q4 +1r3
r4
· · · · · ·
2946
100= 29 +
46
100= 29 +
1
100
46100
46= 2 +
8
46= 2 +
1
46
846
8= 5 +
6
8= 5 +
1
8
68
6= 1 +
2
6= 1 +
1
6
26
2= 3
![Page 19: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/19.jpg)
19
72
�
�
�
�
�
�
e quindi2946
100= 29 +
1
2+1
5+1
1+1
3
Troncando il procedimento otteniamo le seguenti frazioni
29
1= 29
29 +1
2=
59
2= 29.5
29 +1
2+1
5
=324
11= 29.45
29 +1
2+1
5+1
1
=383
13= 29.461
![Page 20: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/20.jpg)
20
72
�
�
�
�
�
�
![Page 21: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/21.jpg)
21
72
�
�
�
�
�
�
DE FRACTIONIBUS CONTINUIS
356. Quoniam in praecedentibus capitibus plura cum
de seriebus infinitis tum de productis ex infinitis fac-
toribus conflatis disserui, non incongruum fore visum
est, si etiam nonnulla de tertio quodam expressionum
infinitarum genere addidero, quod continuis fraction-
ibus vel divisionibus continetur. Quanquam enim hoc
genus parum adhuc est excultum, tamen non dubita-
mus, quin ex eo amplissimus usus in analysin infini-
torum aliquando sit redundaturus.
![Page 22: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/22.jpg)
21
72
�
�
�
�
�
�
DE FRACTIONIBUS CONTINUIS
356. Quoniam in praecedentibus capitibus plura cum
de seriebus infinitis tum de productis ex infinitis fac-
toribus conflatis disserui, non incongruum fore visum
est, si etiam nonnulla de tertio quodam expressionum
infinitarum genere addidero, quod continuis fraction-
ibus vel divisionibus continetur. Quanquam enim hoc
genus parum adhuc est excultum, tamen non dubita-
mus, quin ex eo amplissimus usus in analysin infini-
torum aliquando sit redundaturus.
356. Dal momento che nei precedenti capitoli ho dissertato di
molti argomenti a riguardo sia delle serie che dei prodotti costituiti
da infiniti fattori, non sembra incongruo che io aggiunga
qualcosa su un terzo tipo di espressioni di genere infinito che
contenga frazioni o divisioni continue. Sebbene
infatti questo genere sia stato fin qui poco coltivato,tuttavia
non dubitiamo che di questo concetto si trovino numerosissime
applicazioni nell’analisi degli infinitesimi.
![Page 23: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/23.jpg)
22
72
�
�
�
�
�
�
Exhibui enim iam aliquoties eiusmodi specimina, quibus
haec expectatio non parum probabilis redditur. Im-
primis vero ad ipsam arithmeticam et algebram com-
munem non contemnenda subsidia affert ista specula-
tio, quae hoc capite breviter indicare atque exponere
constitui.
357. Fractionem autem continuam voco eiusmodi
fractionem, cuius denominator constat ex numero in-
tegro cum fractione, cuius denominator denuo est ag-
gregatum ex integro et fractione, quae porro simili
modo sit comparata, sive ista affectio in infinitum
![Page 24: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/24.jpg)
22
72
�
�
�
�
�
�
Exhibui enim iam aliquoties eiusmodi specimina, quibus
haec expectatio non parum probabilis redditur. Im-
primis vero ad ipsam arithmeticam et algebram com-
munem non contemnenda subsidia affert ista specula-
tio, quae hoc capite breviter indicare atque exponere
constitui.
357. Fractionem autem continuam voco eiusmodi
fractionem, cuius denominator constat ex numero in-
tegro cum fractione, cuius denominator denuo est ag-
gregatum ex integro et fractione, quae porro simili
modo sit comparata, sive ista affectio in infinitum
Ho gi a mostrato infatti molti esempi in cui queste previsioni si
dimostrano non poco probabili. Soprattutto invero
la ricerca che ho deciso di indicare ed esporre brevemente
in questo capitolo fornisce un aiuto non disprezzabile alla
stessa aritmetica ed algebra comune
357 Pertanto chiamo continua una frazione fatta in modo da avere
il denominatore costituito da un numero intero sommato
ad una frazione il cui denominatore e fatto a sua volta da un
intero e da una frazione e che in avanti sia costituita in simile
modo sia che questo comportamento si estenda
![Page 25: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/25.jpg)
23
72
�
�
�
�
�
�
progrediatur sive alicubi sistatur. Huiusmodi ergo frac-
tio continua erit sequens expressio
a+1
b+1
c+1
d+1
e+1
f+etc.,
a+α
e+β
c+γ
d+δ
e+ε
f+etc.,
in quarum forma priori omnes fractionum numera-
tores sunt unitates, quam potissimum hic contem-
plabor in altera vero forma sunt numeratores numeri
cuicunque.
![Page 26: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/26.jpg)
23
72
�
�
�
�
�
�
progrediatur sive alicubi sistatur. Huiusmodi ergo frac-
tio continua erit sequens expressio
a+1
b+1
c+1
d+1
e+1
f+etc.,
a+α
e+β
c+γ
d+δ
e+ε
f+etc.,
in quarum forma priori omnes fractionum numera-
tores sunt unitates, quam potissimum hic contem-
plabor in altera vero forma sunt numeratores numeri
cuicunque.
all’infinito o si fermi ad un certo punto. In questo senso pertanto
chiamiamo frazione continua una espressione del tipo
nella forma della prima delle quali i numeratori delle frazioni sono
tutti unitari, mentre nella seconda, che qui mostreremo essere molto potente
i numeratori sono numeri qualunque.
![Page 27: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/27.jpg)
24
72
�
�
�
�
�
�
Generalita sulle frazioni continue
La forma generale di una frazione continua e
a0 +b1
a1+b2
a2+b3
a3+b4
a4+· · ·· · · bn
an+ bn+1
an+1+· · ·
![Page 28: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/28.jpg)
25
72
�
�
�
�
�
�
Una frazione continua e individuata da
{an} e {bn}
e possiamo indicarla con
a0 +{an}
{bn}
Nel caso in cui
bn = 1 per ogni n
la frazione continua si dice semplice.
![Page 29: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/29.jpg)
26
72
�
�
�
�
�
�
Poniamo
[a1..an]
[b1..bn]= a0 +
b1
a1+ b2
a2+ b3
a3+ b4
a4+· · ·· · ·bn
an
![Page 30: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/30.jpg)
27
72
�
�
�
�
�
�
[a1..an]
[b1..bn]
e la successione dei convergenti della frazione con-
tinua.
![Page 31: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/31.jpg)
28
72
�
�
�
�
�
�
Teorema 0.1. Posto
A0 = 1 , B0 = 0
A1 = a0 B1 = 1Ak+1 = akAk + bkAk−1
Bk+1 = akBk + bkBk−1
Allora
An+1
Bn+1
=[a1..an]
[b1..bn]
![Page 32: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/32.jpg)
29
72
�
�
�
�
�
�
Teorema 0.2.Se le successioni {an} e {bn} sono
costituite da interi positivi alloraI
A2n
B2n
≤A2n−1
B2n−1
IA2n+1
B2n+1
≤A2n−1
B2n−1
A2n
B2n
≥A2n−2
B2n−2
La successione dei termini di posto pari e crescente,
La successione dei termini di posto dispari e decrescente
Ogni termine di posto pari e minore di ogni termine di posto
dispari.
![Page 33: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/33.jpg)
30
72
�
�
�
�
�
�
Se bn = 1 (frazione continua semplice)
An+1
Bn+1
−An
Bn
=(−1)n+1
Bn+1Bn
e(−1)n+1
Bn+1Bn
→ 0
per cui An
Bnammette limite e tale limite e il valore
rappresentato dalla frazione continua.
![Page 34: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/34.jpg)
31
72
�
�
�
�
�
�
Le frazioni continue come somma di una serie
si haAk+1
Bk+1
−Ak
Bk
=(−1)k+1
∏kj=1 bj
BkBk+1
e quindi
An+1
Bn+1
= a0 +
n∑k=1
(−1)k+1
k∏j=1
bj
BkBk+1
![Page 35: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/35.jpg)
32
72
�
�
�
�
�
�
a0 +{an}
{bn}= lim
n
An+1
Bn+1
=
= a0 + limn
n∑k=1
(−1)k+1
k∏j=1
bj
BkBk+1
=
= a0 +
+∞∑k=1
(−1)k+1
k∏j=1
bj
BkBk+1
Ogni frazione continua si puo ottenere come somma
di una serie a segni alterni.
![Page 36: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/36.jpg)
33
72
�
�
�
�
�
�
La somma di serie come frazione continua
Data una serie a segni alterni, possiamo trovare una
frazione continua che rappresenta la sua somma.
![Page 37: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/37.jpg)
34
72
�
�
�
�
�
�
Si confronti la serie
F0 +
+∞∑k=1
(−1)k+1Fk =
= F0 + F1 − F2 + F3 − F4 + F5 − · · · · · ·con quella generata dalla frazione continua
a0 +b1
a1+b2
a2+b3
a3+b4
a4+· · ·· · · bn
an+bn+1
an+1+· · ·
![Page 38: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/38.jpg)
35
72
�
�
�
�
�
�
che e
a0 +
+∞∑k=1
(−1)k+1
k∏j=1
bj
BkBk+1
dove B0 = 0
B1 = 1
Bk+1 = akBk + bkBk−1
![Page 39: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/39.jpg)
36
72
�
�
�
�
�
�
Affinche le due serie siano uguali deve essere, per
k ≥ 1,
bk+1 =Fk+1
Fk
Bk+2
Bk
=
=Fk+1
Fk
Fk−1Fkakak+1
(Fk−1 − Fk)(Fk − Fk+1)=
=Fk−1Fk+1akak+1
(Fk−1 − Fk)(Fk − Fk+1)
![Page 40: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/40.jpg)
37
72
�
�
�
�
�
�
Pertanto data la serie a segni alterni
F0 +
+∞∑k=1
(−1)k+1Fk = F0 − F1 + F2 − F3 + F4 − F5 + · · · · · ·
possiamo costruire una frazione continua
a0 +b1
a1+b2
a2+b3
a3+b4
a4+· · ·· · · bn
an+bn+1
an+1+· · ·
![Page 41: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/41.jpg)
38
72
�
�
�
�
�
�
equivalente alla serie data imponendo che
b1 = a1F1
b2 =F2a1a2
F1 − F2
b3 =F1F3a2a3
(F1 − F2)(F2 − F3)
· · · · · ·
bk+1 =FkFk+2ak+1ak+2
(Fk − Fk+1)(Fk+1 − Fk+2)
![Page 42: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/42.jpg)
39
72
�
�
�
�
�
�
Lo sviluppo di π4
E noto che
π
4=
+∞∑k=1
(−1)k+11
2k − 1= 1 −
1
3+
1
3−
1
5+
1
7−
1
9+
1
11− · · ·
e si ricava cheπ
4=
1
2+1
2+9
2+25
2+· · ·· · ·(2n − 1)2
2+(2n + 1)2
2+ · · ·
![Page 43: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/43.jpg)
40
72
�
�
�
�
�
�
Lo sviluppo di ln(2)Si ha
ln(2) =
+∞∑k=1
(−1)k+11
k= 1 −
1
2+
1
3−
1
4+
1
5−
1
6+
1
7− · · ·
da cui
ln(2) =1
1+1
1+4
1+9
1+· · ·· · · n2
1+(n + 1)2
1+ · · ·
![Page 44: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/44.jpg)
41
72
�
�
�
�
�
�
Lo sviluppo di eDa
1
e=
+∞∑k=0
(−1)k1
k!=
= 1−1+1
1 · 2−
1
1 · 2 · 3+
1
1 · 2 · 3 · 4−
1
1 · 2 · 3 · 4 · 5+ · · ·
e
1 −1
e=
+∞∑k=1
(−1)k+11
k!=
= 1 −1
1 · 2+
1
1 · 2 · 3−
1
1 · 2 · 3 · 4+
1
1 · 2 · 3 · 4 · 5− · · ·
![Page 45: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/45.jpg)
42
72
�
�
�
�
�
�
Si ricava
1 −1
e=
1
1+1
1+2
2+3
3+· · ·· · ·
n
n+n + 1
n + 1+· · ·ed anche
e
e − 1= 1 +
1
1+2
2+3
3+3
3+· · ·· · ·
n
n+n + 1
n + 1+· · ·
![Page 46: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/46.jpg)
43
72
�
�
�
�
�
�
ed infine poiche
e
e − 1= 1 +
1
e − 1
si ottiene1
e − 1=
1
1+2
2+3
3+3
3+· · ·· · ·
n
n+n + 1
n + 1+· · ·
![Page 47: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/47.jpg)
44
72
�
�
�
�
�
�
Per dirla con Eulero
374. Hoc modo innumerabiles inveniri poterunt frac-
tiones continuae in infinitum progredientes, quarum
valor verus exhiberi queat. Cum enim ex supra tradi-
tis infinitae series, quarum summae constent, ad hoc
negotium accommodari queant, unaquaeque transfor-
mari poterit in fractionem continuam, cuius adeo valor
summae illius seriei est aequalis. Exempla, quae iam
hic sunt allata, sufficiunt ad hunc usum ostenden-
dum. Verumtamen optandum esset, ut methodus
![Page 48: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/48.jpg)
44
72
�
�
�
�
�
�
Per dirla con Eulero
374. Hoc modo innumerabiles inveniri poterunt frac-
tiones continuae in infinitum progredientes, quarum
valor verus exhiberi queat. Cum enim ex supra tradi-
tis infinitae series, quarum summae constent, ad hoc
negotium accommodari queant, unaquaeque transfor-
mari poterit in fractionem continuam, cuius adeo valor
summae illius seriei est aequalis. Exempla, quae iam
hic sunt allata, sufficiunt ad hunc usum ostenden-
dum. Verumtamen optandum esset, ut methodus
374. In questo modo si sono potute trovare innumerevoli frazioni continue
che si spingono all’infinito,delle quali possiamo mostrare
il valore vero. Infatti dal momento che le serie infinite che
abbiamo precedentemente trattato, delle quali si conosce la somma,
possono essere utilizzate a questo fine, ciascuna di esse potr a essere
trasformata in una frazione continua,il cui valore e precisamente uguale a
alla somma di quella serie. Gli esempi che abbiamo gi a fin qui portato, sono
sufficienti ad illustrare questa applicazione. Purtuttavia e auspicabile che
![Page 49: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/49.jpg)
45
72
�
�
�
�
�
�
detegeretur, cuius beneficio, si proposito fuerit fractio
continua quaecunque, eius valor immediate inveniri
posset. Quanquam enim fractio continua transmutari
potest in seriem infinitam, cuius summa per metho-
dos cognitas investigari queat, tamen plerumque is-
tae series tantopere fiunt intricatae, ut earum summa,
etiamsi sit satis simplex, vix ac ne vix quidem obtineri
possit.
![Page 50: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/50.jpg)
45
72
�
�
�
�
�
�
detegeretur, cuius beneficio, si proposito fuerit fractio
continua quaecunque, eius valor immediate inveniri
posset. Quanquam enim fractio continua transmutari
potest in seriem infinitam, cuius summa per metho-
dos cognitas investigari queat, tamen plerumque is-
tae series tantopere fiunt intricatae, ut earum summa,
etiamsi sit satis simplex, vix ac ne vix quidem obtineri
possit.
si trovi un metodo, per mezzo del quale, se e assegnata una frazione continua
qualunque, si possa trovare immediatamente il suo valore.
Sebbene infatti ogni frazione continua si possa trasformare in una serie
infinita la cui somma possa essere studiata con metodi noti, tuttavia la
maggior parte di queste serie diventano estremamente complicate, cosı che
la loro somma, nonostante sia abbastanza semplice, solo con fatica e a volte
neppure con fatica si pu o trovare.
![Page 51: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/51.jpg)
46
72
�
�
�
�
�
�
Frazioni Continue ed equazioni di secondo grado
(1) x2 + ax − b = 0
(2) x(x + a) = b
(3) x =b
a + xoppure x = −a +
b
x
![Page 52: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/52.jpg)
47
72
�
�
�
�
�
�
Ciascuna delle 3 da luogo ad una frazione continua
x =b
a + xgenera
b
a+b
a+b
a+· · ·· · · b
a+b
a+· · ·
![Page 53: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/53.jpg)
48
72
�
�
�
�
�
�
(4) x = −a +b
x
genera
−a +b
−a+ b
−a+· · · b
−a+· · ·
![Page 54: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/54.jpg)
49
72
�
�
�
�
�
�
Ciascuna delle due frazioni continue si puo studiare
come limite di una successione definita per ricorrenza.
Consideriamo ad esempio
x =b
a + x
![Page 55: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/55.jpg)
50
72
�
�
�
�
�
�
Da
x =b
a + xricaviamo
c1 =b
a
c2 =b
a + ba
=b
a + c1
c3 =b
a + b
a+ba
· · · · · · · · · · · · · · · · · ·
![Page 56: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/56.jpg)
51
72
�
�
�
�
�
�
ed in generale
(5)
c1 =
b
a
cn+1 =b
a + cn
Studiamo il comportamento di cn al variare di a e b
![Page 57: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/57.jpg)
52
72
�
�
�
�
�
�
a > 0, b > 0
Utilizziamo ilgrafico di
ba+x
cn oscilla at-torno a
−a2+
√a2
4+ b
soluzionepositiva di
x2+ax−b = 0
![Page 58: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/58.jpg)
53
72
�
�
�
�
�
�
La successionedei termini pari
pn = c2n
e crescente. Lasuccessionedei terminidispari
dn = c2n−1
e decrescente.
![Page 59: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/59.jpg)
54
72
�
�
�
�
�
�
c2n+1 =b
a + c2n
=b
a + ba+c2n−1
=
=b(a + c2n−1)
ac2n−1 + a2 + b
e
c2n =b
a + c2n−1
=b
a + ba+c2(n−1)
=
=b(a + c2(n−1))
ac2(n−1) + a2 + b
![Page 60: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/60.jpg)
55
72
�
�
�
�
�
�
Per studiaredn = c2n−1
Utilizziamo ilgrafico di
b(a + x)
ax + a2 + b
f(0) < ba
, c1 = f(0) = ba
, c2 = f(c1) = ab
a2+b
f(x) = x se e solo se x = −a2
±√
a2
4+ b
![Page 61: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/61.jpg)
56
72
�
�
�
�
�
�
Infatti
f(0) =ab
a2 + b<
b
a
mentre
f(x) = x
se e solo se
x2 + ax − b = 0
se e solo se
x = −a
2±
√a2
4+ b
![Page 62: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/62.jpg)
57
72
�
�
�
�
�
�
La convergenza della successione e molto rapida, come si
vede dall’ingrandimento del grafico precedente.
![Page 63: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/63.jpg)
58
72
�
�
�
�
�
�
a < 0, b > 0La suc-cessioneoscilla comenel casoprecedentetuttavia, inquesto caso,la frazionecontinuaconvergealla radicenegativadell’equazionex2+ax−b = 0
![Page 64: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/64.jpg)
59
72
�
�
�
�
�
�
a < 0, b < 0L’equazione
x2 + ax − b = 0
puo non avere soluzioni reali; Tuttavia, se
∆ =a2
4+ b ≥ 0
possiamo studiare la successione con l’ausilio del seguente
grafico
![Page 65: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/65.jpg)
60
72
�
�
�
�
�
�
c1 =b
a< x1 =
= −a
2−
√a2
4+ b
![Page 66: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/66.jpg)
61
72
�
�
�
�
�
�
Per a = 2, b = 1, avremo
x2 + 2x − 1
![Page 67: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/67.jpg)
61
72
�
�
�
�
�
�
Per a = 2, b = 1, avremo
x2 + 2x − 1
le cui radici sono
−1 ±√
1 + 1 = −1 ±√
2
![Page 68: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/68.jpg)
62
72
�
�
�
�
�
�
Procedendo come indicato in precedenza
x(x + 2) = 1
![Page 69: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/69.jpg)
62
72
�
�
�
�
�
�
Procedendo come indicato in precedenza
x(x + 2) = 1
x =1
x + 2
![Page 70: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/70.jpg)
62
72
�
�
�
�
�
�
Procedendo come indicato in precedenza
x(x + 2) = 1
x =1
x + 2
e si puo esprimere la soluzione positiva dell’equazione
come frazione continua
![Page 71: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/71.jpg)
63
72
�
�
�
�
�
�
1
2+ 1
2+ 1
2+ 1
2+· · ·· · · 1
2+ 1
2+· · ·
converge a −1+√
2 soluzione positiva dell’equazione
![Page 72: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/72.jpg)
64
72
�
�
�
�
�
�
Possiamo pertanto scrivere che
−1 +√
2 =1
2+ 1
2+ 1
2+ 1
2+· · ·· · · 1
2+ 1
2+· · ·
![Page 73: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/73.jpg)
65
72
�
�
�
�
�
�
ovvero
√2 = 1 +
1
2+ 1
2+ 1
2+ 1
2+· · ·· · · 1
2+ 1
2+· · ·
![Page 74: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/74.jpg)
66
72
�
�
�
�
�
�
ed ottenere le seguenti approssimazioni
![Page 75: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/75.jpg)
66
72
�
�
�
�
�
�
ed ottenere le seguenti approssimazioni
1 +1
2= 1.5
![Page 76: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/76.jpg)
66
72
�
�
�
�
�
�
ed ottenere le seguenti approssimazioni
1 +1
2= 1.5
1 +1
2+1
2
= 1 +2
5=
7
5= 1.4
![Page 77: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/77.jpg)
67
72
�
�
�
�
�
�
1 +1
2+ 1
2+1
2
=17
12= 1.416
![Page 78: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/78.jpg)
67
72
�
�
�
�
�
�
1 +1
2+ 1
2+1
2
=17
12= 1.416
1 +1
2+ 1
2+ 1
2+1
2
=41
29= 1.4137931
![Page 79: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/79.jpg)
68
72
�
�
�
�
�
�
√2 = 1 +
1
2+ 1
2+ 1
2+ 1
2+1
2
=99
70= 1.41428571
![Page 80: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/80.jpg)
69
72
�
�
�
�
�
�
Per a = 1 , b = 1 otteniamo l’equazione
x2 + x − 1
![Page 81: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/81.jpg)
69
72
�
�
�
�
�
�
Per a = 1 , b = 1 otteniamo l’equazione
x2 + x − 1
le cui radici sono
−1 ±√
1 + 4
2=
−1 ±√
5
2
![Page 82: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/82.jpg)
70
72
�
�
�
�
�
�
Procedendo come indicato in precedenza
x(x + 1) = 1
![Page 83: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/83.jpg)
70
72
�
�
�
�
�
�
Procedendo come indicato in precedenza
x(x + 1) = 1
x =1
x + 1
![Page 84: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/84.jpg)
70
72
�
�
�
�
�
�
Procedendo come indicato in precedenza
x(x + 1) = 1
x =1
x + 1
e si puo esprimere la soluzione positiva dell’equazione
come frazione continua
![Page 85: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/85.jpg)
71
72
�
�
�
�
�
�
1
1+ 1
1+ 1
1+ 1
1+· · ·· · · 1
1+ 1
1+· · ·
![Page 86: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/86.jpg)
72
72
�
�
�
�
�
�
converge alla soluzione positiva dell’equazione cioe al
valore
![Page 87: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/87.jpg)
72
72
�
�
�
�
�
�
converge alla soluzione positiva dell’equazione cioe al
valore
τ =−1 ±
√5
2
![Page 88: Le Frazioni Continue - unige.itweb.inge.unige.it/SMA/2003/CnFrs.pdf · 2010. 1. 12. · Le Frazioni Continue 5-7 Giugno 2003 O.Caligaris. 2 72 (1548-1626) sviluppa in frazio-I Eulero](https://reader036.vdocumenti.com/reader036/viewer/2022071119/6019723358bbaf21ac04d1a9/html5/thumbnails/88.jpg)
72
72
�
�
�
�
�
�
converge alla soluzione positiva dell’equazione cioe al
valore
τ =−1 ±
√5
2
che individua la
Sezione Aurea